Gezondheidsinfo: buikgriep

Wat is buikgriep?

Buikgriep gaat meestal gepaard met plots braken en diarree. Diarree is dunne, waterige ontlasting die veel vaker per dag komt dan u gewend bent.

Hoe ontstaat het?

De ziekteverwekkers (meestal virussen) komen via de mond in de maag en darmen, en veroorzaken een ontsteking. Door de ontsteking van de darmwand kan deze minder vocht opnemen. Daardoor wordt de ontlasting dunner. De ziekteverwekker kan via de ontlasting en het speeksel op een ander worden overgedragen, bijvoorbeeld via het toilet, de vingers, deurknoppen, of het keukengerei. Ook in besmet water en besmet of bedorven voedsel zitten bacteriën die een maag-darminfectie kunnen veroorzaken.

Wat zijn de verschijnselen?

Meestal beginnen de klachten met plots braken, vaak meerdere keren na elkaar. Nadien volgt er vaak ook diarree De diarree kan gepaard met buikkrampen. Doordat de darmen zich flink samentrekken, is de ontlasting moeilijk op te houden en moet u snel naar het toilet. Door de infectie kunt u zich moe en slap voelen en koorts of hoofdpijn hebben. U verliest veel vocht. Vooral ouderen kunnen hierdoor uitdrogen.

Tekenen van uitdroging

Niet of weinig plassen (donkere urine), dorst, lusteloosheid, flauwvallen, verwardheid, sufheid, snelle ademhaling, snelle hartslag, droge mond, diepliggende ogen en koude armen en benen.

Adviezen

Zorg dat u extra veel drinkt (2 tot 3 liter per dag) om uitdroging tegen te gaan. Drink bijvoorbeeld een glas water (of een andere drank die u lekker vindt) elke keer nadat u waterige ontlasting heeft gehad. Als u ook overgeeft, is drinken extra belangrijk. Kleine beetjes tegelijk, anders moet u misschien weer gaan overgeven. Neem bijvoorbeeld elke vijf tot 10 minuten een of twee slokken. Verlies de moed niet als u daarna weer moet overgeven. U houdt elke keer toch weer een beetje vocht binnen. Zodra u zich wat beter voelt, kunt u geleidelijk aan wat grotere hoeveelheden tegelijk gaan drinken. Dan hoeft u niet meer zo vaak te drinken. Zorg dat u zittend drinkt. Als u ligt terwijl u drinkt, kunt u zich verslikken.

Zodra u weer honger heeft, kunt u geleidelijk aan weer eten waar u zin in heeft. Daardoor voelt u zich meestal ook beter. Helemaal niet eten of een speciaal dieet is niet nodig. Heeft u last van buikkrampen dan kunt u beter kleine porties eten. Bedenk dat wanneer er iets in uw maag terechtkomt, uw darmen automatisch ook geprikkeld worden en samentrekken (de zogenaamde maag-darm reflex). Soms komt daardoor weer een golf van diarree. Dat betekent niet dat u iets verkeerds gegeten heeft, maar dat uw maag en darmen nog wat gevoelig zijn. Ook als u veel achter elkaar drinkt, kunt u hierdoor soms direct weer aandrang voelen om naar het toilet te moeten. Als u koorts heeft en u zich ziek voelt, kan bedrust u goed doen.

Voorkom dat anderen ook buikgriep krijgen

Om te voorkomen dat mensen om u heen ook diarree krijgen zijn hier wat tips:

Was regelmatig uw handen met water en zeep: In elk geval als u naar het toilet bent geweest en voordat u eten of drinken klaar maakt. Was gebruikte glazen, borden en bestek goed af (besmetting kan ook via speeksel plaatsvinden). Leg aan de mensen om u heen uit dat ze dezelfde hygiënische maatregelen kunnen nemen. De kans dat ze besmet worden is dan kleiner. Werkt u in de horeca (bereiden van voedsel of drank), of in de behandeling, zorg of verpleging van mensen, dan is de kans dat u anderen besmet extra groot. Het kan dan verstandig zijn om thuis te blijven tot de diarree over is.

Voorkom nieuwe darminfecties

Zorg dat u veilig met voedsel omgaat. Neem elke dag een schone vaatdoek en gebruik alleen schone messen en snijplanken. Was uw handen ook na aanraking van rauw vlees. Bewaar etensresten altijd in de koelkast en niet langer dan twee dagen. Resten van afhaalmaaltijden kunt u beter niet bewaren.

Medicijnen

Bij hevige diarree kunt u een speciaal ORS-drankje maken om uitdroging te voorkomen. ORS is een afkorting van het Engelse ‘oral rehydration solution’. Het bevat suikers en zouten die het lichaam nodig heeft om vocht op te nemen en vast te houden. ORS is verkrijgbaar onder verschillende merknamen. U kunt dit zonder recept bij de apotheek  kopen als kant- en klare drank of als oplospoeder. Lees voor het aanmaken eerst de bijsluiter. Meng ORS met water. Niet met voedsel of ander drinken. (Daarnaast mag u eten en drinken waar u zin in heeft, voor zover dat gaat).

Hou er rekening mee dat ORS niet erg lekker is. Indien de klachten niet te ernstig zijn kan een isotone sportdrank (vb aquarius, isostar) ook al een beetje helpen, aangezien deze sneller worden opgenomen.

Neem ORS als er een verhoogde kans is op uitdroging. Bijvoorbeeld:

• bij hevige diarree (minstens 8 keer per dag) zolang de ontlasting waterdun is;
• of als u herhaaldelijk (meer dan vier keer per dag) moet overgeven;
• of als u bij diarree door koorts of overgeven extra veel vocht verliest en te weinig drinkt of erg veel dorst heeft;
• of als u ouder bent dan 70 jaar.

Er zijn stoppende middelen zoals loperamide (imodium). Met loperamide duurt de diarree wat korter en heeft u minder buikkramp. De darminfectie gaat er niet van over. U kunt loperamide gebruiken als u op reis gaat of ongehinderd moet kunnen werken. Neem deze middelen niet langer dan twee dagen, anders kunnen ze verstopping geven. Gebruik ze ook niet als u koorts heeft of als u bloederige diarree heeft of als de klachten mild zijn, aangezien er dan een hogere kans is op opstopping.

 

Sommige medicijnen zoals de anticonceptie-pil (‘de pil’) kunnen door diarree minder goed of helemaal niet werken. Houd daar rekening mee.

 

Hoe gaat het verder?

Diarree wordt meestal na een paar dagen vanzelf minder heftig. Daarna kunt u nog enkele dagen wat dunne ontlasting houden. Volg de adviezen op en blijf letten op tekenen van uitdroging. Uitdroging vraagt om snelle behandeling. Bij gezonde volwassenen is de kans op uitdrogen erg klein.

Neem contact op met de praktijk:

• als u zich suf gaat voelen of in de war begint te raken.of als u denkt dat u gaat flauwvallen;
• als de waterdunne diarree maar niet ophoudt (8 keer of meer per dag);
• als u blijft overgeven (4 keer of meer per dag);
• als u weinig drinkt;
• als u erge dorst heeft;
• als u een dag niet meer heeft geplast;
• als u voortdurend buikpijn heeft;
• als er bloed of slijm bij de ontlasting zit;
• als u langer dan drie dagen waterdunne diarree blijft houden;
• als u drie dagen lang koorts bij de diarree heeft;
• als de diarree na een week niet minder is geworden;
• Bent u ouder dan 70, neem dan al contact op bij na 1 dag diarree, zeker als u er koorts bij heeft.